Nudging voor meer veiligheid op de werkvloer

Met Nudging geven we mensen onbewust duwtjes in de gewenste richting, zonder mensen een bepaalde keuze in te dwingen. In deze blog nemen we je mee in wat Nudging nou precies inhoudt, wat de rol van Nudging in het vertonen van veilig gedrag op de werkvloer is én tonen we een voorbeeld van een succesvolle nudge in het streven naar minder ongevallen!

Ken je het experiment van Schiphol, wat na het daverende succes wereldwijd werd gekopieerd? Nee? En denk je nu, wat heeft dit nou te maken met nudging voor veiliger gedrag op de werkvloer? Lees snel verder en je komt er vanzelf achter!  

Luchthaven Schiphol had last van mannen die slecht mikken in het urinoir. Slecht mikken resulteert in ‘splashbacks’, wat reizigers een onhygiënisch gevoel gaf bij het gebruiken van de toiletten en zorgde voor stankoverlast.

En dat kost geld.  

Want toiletten schoonmaken is niet gratis, en het vaker schoonmaken al helemaal niet. Dus plaatste Schiphol een sticker van een vlieg in het urinoir. De vlieg trok de aandacht en zorgde er, onbewust voor dat de mannen het gewenste gedrag vertoonden in de toiletten van Schiphol: beter mikken en hygiënischer plassen. Alhoewel dit experiment plaatsvond voordat er een term voor bestond, noemen we dit tegenwoordig ‘Nudging’.  

Een nudge: een duwtje in de gewenste richting

Met Nudging geven we mensen onbewust duwtjes in de gewenste richting, zonder mensen een bepaalde keuze in te dwingen. Want het inzetten van deze duwtjes is eigenlijk een heel mooi middel om mensen het gewenste gedrag te laten vertonen, vooral in situaties waarin we eigenlijk wel weten welk gedrag gewenst is, maar waarbij het – om wat voor reden dan ook – toch niet altijd lukt om dit gedrag te vertonen.

Nudging voor meer veiligheid op de werkvloer

En dat brengt ons bij: veilig gedrag op de werkvloer. Zeker wanneer de gevolgen van onveilig gedrag zo catastrofaal kunnen zijn, is het mooi om te weten dat er meer routes zijn naar veilig gedrag. Zo is veiligheidsladder (de safety culture ladder) een tool die veiligheidsbewustzijn en bewust veilig handelen meet. En vooral bij dat laatste aspect kan nudging een waardevolle aanvulling zijn. Weten dat je veilig gedrag moet vertonen, betekent dat nog lang niet altijd dat we dit ook daadwerkelijk doen.

Zo weloverwogen zijn onze keuzes niet altijd

In tegenstelling tot wat we lang gedacht hebben, wordt het grootste deel van alle beslissingen die we nemen (tussen de 95 en 99%), onbewust genomen. Dat betekent dat we bij 95-99% van de beslissingen dus niet goed nadenken over wat het gevolg van die beslissing is. Dit kan resulteren in een beslissing die niet de beste is voor onszelf, voor nu en in de toekomst.

Maar waarom doen we dat toch? Omdat weloverwogen beslissingen ontzettend veel tijd en (cognitieve) moeite kosten. We hebben niet eindeloos veel mentale energie om over iedere beslissing bewust na te denken. Daarom helpt ons brein ons een handje, bijvoorbeeld door gebruik te maken van vuistregels (heuristieken) en gewoontes. Door vuistregels te gebruiken of gewoontes te creëren, maken we snel en efficient beslissingen zonder overal bewust over te hoeven nadenken. Met Nudging laat je deze vuistregels en denkfouten voor je werken: ze spelen in op het onbewust nemen van beslissingen, en zorgen er dus voor dat je automatisch het gewenste gedrag vertoont.

Keuzearchitectuur: eerst groenten, dan chocoladecakejes

Nudging werkt dus via het onbewuste gedeelte van ons brein. Door het toevoegen van een nudge verander je de keuzearchitectuur in een bepaalde situatie. De keuzevrijheid blijft, maar je maakt één keuze aantrekkelijker en makkelijker, zodat deze eerder gekozen wordt.

Een goed voorbeeld van een succesvolle nudge, naast de vlieg in de wc-pot, zien we in de kantines van Google. Hier worden aan het begin van de kantine de groenten gezet en pas aan het einde de lekkernijen, zoals cakejes. Want wat blijkt: als je honger hebt, kies je vaak het eten dat je als eerste ziet. Door de keuzearchitectuur dus zo in te richten (groenten eerst, daarna cake), worden de werknemers van Google genudged om de gezonde keuze te maken.

Nudging in de kantine

Het doel van nudging is om mensen betere beslissingen te laten maken.

Nudgen om veilig gedrag te stimuleren

Het doel van nudging is altijd om mensen betere beslissingen te laten maken, maar kan voor verschillende doeleinden toegepast worden. Ook op het gebied van veiligheidsgedrag kan nudging worden ingezet. Zo kunnen we streven naar het altijd dragen van een helm op de bouwplaats, het altijd dragen van gehoorbescherming op werkplaatsen waar met zware machines gewerkt wordt, of het opvolgen van de veiligheidsinstructies wanneer met gevaarlijke stoffen gewerkt wordt.

Spiegels als nudge

Ramboll, een groot internationaal bouwbedrijf, is zo’n organisatie die actief met nudging aan de slag is gegaan om een veiligere werkomgeving te creëren. Zij hebben namelijk een nudge geïmplementeerd waardoor er een stuk minder ongevallen gebeuren op de bouwplaats. Bij elke ingang van de bouwplaats zijn spiegels geplaatst met de tekst:

Wie is er verantwoordelijk voor de veiligheid vandaag?

Spiegels zorgen voor meer zelfbewustzijn bij mensen, waardoor we even geprikkeld worden om ‘bewust na te denken’over het feit dat we ons veilig moeten gedragen. Door het implementeren van deze nudge, wordt de (onbewuste) keuze voor het vertonen van veilig gedrag makkelijker. Uit een evaluatie die 100 dagen na het implementeren van deze nudge werd gedaan, bleek dat er geen enkel ongeval was gebeurd!

Minder ongelukken en veiliger werken?

Van vliegen tot spiegels, nudging biedt eindeloze mogelijkheden. Wil je meer leren over hoe Nudging ongelukken kan voorkomen? Je zou een workshop bij ons kunnen aanvragen. In deze inspirerende workshop nemen we je mee in de wereld van menselijk gedrag, wat mensen motiveert en wat ons juist weerhoudt van het vertonen van bepaald gedrag en wat jij kunt doen om hier effectief op in te spelen.  

Heb je al een specifieke uitdaging waar je verandering in zou willen aanbrengen? Vraag dan een  ‘30 minuten adviesgesprek’ aan. Hierin gaan we samen op zoek naar de geschikte oplossing voor jouw uitdaging.